Przedawnienie wierzytelności w upadłości konsumenckiej – na co uważać w Krakowie i Tarnowie?
Upadłość konsumencka to coraz częściej wybierane rozwiązanie przez osoby zadłużone w Krakowie, Tarnowie i innych miastach Małopolski. Umożliwia ona uwolnienie się od długów i rozpoczęcie nowego etapu życia. Jednak nawet w ramach tego postępowania pojawia się wiele kwestii wymagających ostrożności, a jedną z nich jest przykładowo przedawnienie wierzytelności.
Dlaczego przedawnienie ma znaczenie w upadłości konsumenckiej? Co się dzieje z przedawnionym długiem? Kiedy można je zgłosić i jakie dokumenty warto przygotować? Poniżej odpowiadamy na te pytania z praktycznego punktu widzenia – także jako syndycy obsługujący sprawy w sądach w Krakowie i Tarnowie.
Czym jest przedawnienie wierzytelności?
Przedawnienie to instytucja prawa cywilnego, która chroni dłużnika przed egzekwowaniem zobowiązań po upływie określonego czasu. Nie powoduje ono automatycznego wygaśnięcia długu, ale daje możliwość uchylenia się od jego zapłaty. W praktyce, jeżeli wierzyciel dochodzi przedawnionego roszczenia, dłużnik może podnieść zarzut przedawnienia i tym samym skutecznie uchylić się od odpowiedzialności.
Terminy przedawnienia – ile wynoszą?
Terminy przedawnienia różnią się w zależności od rodzaju wierzytelności. Przepisy kodeksu cywilnego przewidują m.in.:
Ogólny termin przedawnienia: 6 lat – dotyczy większości roszczeń majątkowych, które nie zostały określone innym przepisem.
Roszczenia z tytułu umowy sprzedaży: 2 lata – dotyczy np. niezapłaconych faktur za zakupy towarów lub usług.
Roszczenia z tytułu świadczenia usług w ramach działalności: 3 lata – jeżeli nie było wyroku lub innego tytułu wykonawczego.
Roszczenia stwierdzone tytułem wykonawczym (np. wyrokiem sądu lub nakazem zapłaty): 6 lat od uprawomocnienia się orzeczenia.
Ważne: jeżeli przedawnione zostało roszczenie, ale bieg przedawnienia został przerwany – np. przez wniesienie pozwu lub wszczęcie egzekucji – termin biegnie na nowo.
Co przerywa bieg przedawnienia?
Przedawnienie nie zawsze biegnie bez zakłóceń. Są sytuacje, które przerywają jego bieg, co oznacza, że termin liczy się od początku. Do najważniejszych czynności przerywających należą:
Złożenie pozwu do sądu,
Wszczęcie postępowania egzekucyjnego,
Uznanie długu przez dłużnika (np. poprzez częściową spłatę),
Zawezwanie do próby ugodowej przed sądem (powoduje zawieszenie biegu przedawnienia na czas postępowania).
Syndyk bada, czy takie czynności miały miejsce, ale często wymaga dodatkowych dokumentów, które powinien dostarczyć wierzyciel.
Jak syndyk ocenia przedawnienie wierzytelności?
W trakcie postępowania upadłościowego to wierzyciel składa zgłoszenie wierzytelności do akt sprawy. W zgłoszeniu powinien wskazać tytuł roszczenia, jego wysokość oraz wskazać dowody potwierdzające istnienie długu.
Syndyk – po otrzymaniu zgłoszenia – bada, czy wierzytelność istnieje i czy nie jest przedawniona. Jeżeli z dokumentacji wynika, że termin przedawnienia upłynął, syndyk może:
wezwać wierzyciela do uzupełnienia braków i wykazania, że bieg przedawnienia został przerwany,
jeżeli wierzyciel nie wykaże tej okoliczności, syndyk może odmówić uznania wierzytelności,
W praktyce często zdarza się, że duże instytucje – np. banki lub firmy windykacyjne – zgłaszają masowo wszystkie wierzytelności, nie weryfikując, czy roszczenia nie są przedawnione. W efekcie na liście pojawiają się również długi, których zgodnie z prawem już nie powinno się dochodzić.
Co może zrobić upadły, jeśli podejrzewa przedawnienie?
Upadły (czyli dłużnik) ma prawo zwrócić uwagę syndykowi na fakt przedawnienia, zwłaszcza jeżeli posiada dokumenty wskazujące na upływ terminu. Warto też poinformować syndyka, jeśli zachodzą wątpliwości co do okoliczności przerwania biegu przedawnienia.
Z naszej praktyki w sprawach upadłości konsumenckiej prowadzonych przed sądami w Krakowie i Tarnowie wynika, że czujność dłużnika może mieć istotne znaczenie – szczególnie gdy do postępowania zgłasza się tylko jeden lub dwóch wierzycieli.
Przedawniona wierzytelność a plan spłaty
Czy przedawniona wierzytelność wpływa na plan spłaty?
Zasadniczo nie – jeżeli wierzytelność nie zostanie uznana przez syndyka (albo przez sędziego-komisarza w razie sporu), nie trafia ona do planu spłaty. To oznacza, że upadły nie będzie musiał jej spłacać, a plan spłaty zostanie ustalony wyłącznie w odniesieniu do wierzytelności istniejących i nieprzedawnionych.
Co więcej, wysokość zgłoszonych wierzytelności nie ma decydującego znaczenia dla wysokości rat w planie spłaty. Kluczowe są:
Zdolności zarobkowe upadłego,
Koszty utrzymania (czynsz, jedzenie, dzieci),
Wiek, stan zdrowia i sytuacja życiowa.
Dlaczego warto być czujnym?
Zgłoszenie do postępowania upadłościowego nawet jednej przedawnionej wierzytelności może spowodować niepotrzebne komplikacje, a w niektórych przypadkach – np. przy planie spłaty bez wierzycieli – wydłużyć czas trwania postępowania.
Jeżeli w toku postępowania okaże się, że żadna wierzytelność nie została uznana, a koszty postępowania zostały pokryte, możliwe jest umorzenie zobowiązań bez ustalania planu spłaty – a zatem bez konieczności dokonywania jakichkolwiek wpłat - lub w przypadku niepokrytych kosztów uwzględnienie tylko tych kosztów w planie spłaty.
Podsumowanie
Jeśli rozważasz upadłość konsumencką w Krakowie lub Tarnowie, warto zrozumieć, jak działa mechanizm przedawnienia. To właśnie on może zadecydować o tym, czy będziesz musiał spłacać dług, czy nie. Pamiętaj:
Przedawnienie nie działa automatycznie – musi być zbadane.
Syndyk analizuje każdą zgłoszoną wierzytelność, ale może pominąć szczegóły – warto być czujnym.
Dokumenty potwierdzające brak przerwania biegu przedawnienia mogą zaważyć na uznaniu wierzytelności.
Twoje możliwości zarobkowe są ważniejsze niż wysokość długu.
Zespół Fresh Start sp. z o.o., działający jako syndycy w sprawach upadłościowych w Krakowie i Tarnowie, doskonale zna praktykę sądów i wierzycieli. Dlatego wspieramy naszych klientów również w zakresie weryfikacji przedawnienia i składania stosownych uwag do syndyka.
