Pierwszym krokiem jest złożenie wniosku o upadłość konsumencką do sądu. Musi on zawierać szczegółowe informacje na temat sytuacji finansowej – w tym listę wierzycieli, wysokość zadłużenia oraz źródła dochodów. Ważne jest, aby wniosek zawierał także wyjaśnienie przyczyn niewypłacalności oraz dokumentację potwierdzającą te okoliczności (np. umowy kredytowe, potwierdzenia płatności).

Złożenie wniosku to pierwszy krok w formalnym procesie upadłościowym, ale także moment, w którym dłużnik może poczuć ulgę, ponieważ formalnie rozpoczyna się proces oddłużenia.

Po złożeniu wniosku sąd bada, czy spełnione są warunki do ogłoszenia upadłości. Jeśli wniosek jest kompletny i w pełni uzasadniony, sąd wydaje decyzję o ogłoszeniu upadłości konsumenckiej. Z chwilą ogłoszenia upadłości dłużnik zostaje objęty ochroną przed wierzycielami – oznacza to, że nie mogą oni podejmować działań mających na celu egzekucję długu (np. komornik nie może przeprowadzić licytacji).

Ogłoszenie upadłości to moment, w którym osoba zadłużona uzyskuje prawne zabezpieczenie przed dalszymi działaniami windykacyjnymi, a także zaczyna działać instytucja syndyka, który ma za zadanie zarządzać majątkiem upadłego.

Po ogłoszeniu upadłości sąd wyznacza syndyka – osobę odpowiedzialną za zarządzanie majątkiem upadłego. Syndyk ma za zadanie uporządkowanie spraw majątkowych dłużnika, sprzedaż jego aktywów (jeśli to możliwe), a także rozdzielenie uzyskanych środków pomiędzy wierzycieli.

Syndyk działa na rzecz wszystkich wierzycieli, starając się jak najsprawniej zaspokoić ich roszczenia. Upadły ma obowiązek współpracować z syndykiem, dostarczając niezbędne dokumenty i informacje na temat swojego majątku.

Ostatni etap procesu upadłości konsumenckiej to decyzja sądu o zakończeniu postępowania, którą wydaje po zakończeniu działań syndyka. Jeśli dłużnik współpracował z syndykiem, a jego sytuacja finansowa została dokładnie uporządkowana, sąd najczęściej podejmuje decyzję o ustaleniu planu spłaty albo umorzeniu zobowiązań – oznacza to, że pozostałe długi zostaną umorzone, a dłużnik rozpoczyna nowe życie bez zadłużenia.

Zakończenie postępowania upadłościowego daje osobie zadłużonej drugą szansę na finansową niezależność. Co ważne, proces upadłościowy trwa zazwyczaj kilka lat, jednak po jego zakończeniu osoba upadła jest w stanie rozpocząć życie bez długów, co może stanowić istotny punkt zwrotny w jej sytuacji finansowej.