Czy sąd może uwzględnić sytuację finansową domowników przy ustalaniu planu spłaty wierzycieli? - Omówienie Postanowienia Sądu Najwyższego I CSK 3442/24
Wprowadzenie
Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 2025 r., sygn. akt I CSK 3442/24, stanowi istotny punkt odniesienia dla praktyki sądowej w sprawach dotyczących planu spłaty wierzycieli w ramach procedury upadłości konsumenckiej. Szczególnie interesującym zagadnieniem jest tu ocena możliwości zarobkowych upadłego w kontekście finansowej sytuacji pełnoletnich osób, z którymi upadły prowadzi wspólne gospodarstwo domowe.
Upadłość konsumencka – podstawowe informacje
Upadłość konsumencka to procedura skierowana do osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, mająca na celu umożliwienie im wyjścia ze spirali zadłużenia. Istotą tej procedury jest ustalenie realnego i wykonalnego planu spłaty wierzycieli, uwzględniającego możliwości finansowe upadłego.
W dużych miastach, takich jak Kraków, liczba postępowań upadłościowych rośnie dynamicznie, co wiąże się ze wzrastającą świadomością prawną konsumentów oraz coraz częstszym sięganiem po profesjonalne doradztwo prawne.
Główne zagadnienie prawne rozstrzygane przez Sąd Najwyższy
Sąd Najwyższy rozstrzygał w sprawie, czy przy ustalaniu planu spłaty wierzycieli możliwe jest uwzględnianie nie tylko możliwości finansowych samego upadłego, ale również sytuacji majątkowej innych osób dorosłych, zamieszkujących razem z upadłym.
Pytanie prawne skierowane do Sądu Najwyższego brzmiało:
Czy ustalając plan spłaty wierzycieli i oceniając możliwości zarobkowe upadłego, sąd może uwzględniać także sytuację finansową osób dorosłych zamieszkujących razem z upadłym?
Stanowisko Sądu Najwyższego
Według Sądu Najwyższego, co do zasady plan spłaty powinien być oparty na osobistych możliwościach zarobkowych upadłego. Nie wyklucza to jednak możliwości uwzględnienia dodatkowych okoliczności, takich jak sytuacja majątkowa osób trzecich, które realnie współuczestniczą w utrzymaniu gospodarstwa domowego. Warunkiem jest jednak, aby uwzględnienie tej sytuacji nie prowadziło do nieuzasadnionego przeniesienia odpowiedzialności finansowej na osoby trzecie.
Przykład z praktyki sądowej
W przedmiotowej sprawie ustalono, że upadła celowo ograniczała swoje dochody, podejmując zatrudnienie z niskim wynagrodzeniem pomimo wykształcenia oraz doświadczenia, które umożliwiałyby jej osiąganie wyższych dochodów. Sąd Najwyższy potwierdził stanowisko sądów niższych instancji, które uwzględniły fakt, iż większość kosztów utrzymania gospodarstwa domowego była ponoszona przez partnera upadłej, przez co faktyczne możliwości finansowe upadłej były znacznie wyższe niż deklarowane.
Jakie konsekwencje niesie za sobą takie orzeczenie?
Orzeczenie Sądu Najwyższego ma istotne znaczenie praktyczne, zwłaszcza w dużych ośrodkach miejskich jak Kraków, gdzie sądy regularnie rozpatrują skomplikowane przypadki upadłości konsumenckiej. W praktyce oznacza to konieczność szczegółowego analizowania nie tylko formalnych zarobków dłużnika, ale również realnych kosztów jego życia codziennego oraz wkładu finansowego pozostałych członków gospodarstwa domowego.
Co warto wiedzieć, składając wniosek o upadłość konsumencką w Krakowie?
Dla osób planujących złożenie wniosku o upadłość konsumencką w Krakowie, kluczowe jest odpowiednie przygotowanie dokumentacji finansowej oraz świadome przedstawienie swojej sytuacji materialnej. Ważne jest także zrozumienie, że sąd może analizować również sytuację majątkową innych domowników w celu dokładnego określenia rzeczywistych możliwości finansowych upadłego.
Wskazówki praktyczne dla dłużników
Osoby ubiegające się o upadłość konsumencką powinny:
dokładnie przedstawić sytuację majątkową swoją oraz domowników,
unikać manipulacji faktami, gdyż sądy analizują dokumenty szczegółowo,
współpracować z doświadczonymi prawnikami specjalizującymi się w upadłości konsumenckiej, szczególnie w dużych miastach, takich jak Kraków.
Podsumowanie
Orzeczenie Sądu Najwyższego jasno wskazuje, że choć plan spłaty wierzycieli powinien odzwierciedlać osobistą sytuację finansową upadłego, nie wyklucza się uwzględnienia sytuacji majątkowej innych domowników. Szczególnie w miejscach o dużym natężeniu spraw, takich jak Kraków, może mieć to istotny wpływ na praktykę orzeczniczą oraz podejście sądów do oceny możliwości zarobkowych upadłych.
Przed przystąpieniem do procedury upadłości konsumenckiej zaleca się dokładne zapoznanie się z jej warunkami oraz konsultację z prawnikiem specjalizującym się w tej dziedzinie prawa. O tym jaki prawnik najlepszy do upadłości piszemy tutaj.