Czy po planie spłaty kończy się postępowanie upadłościowe? Co po ustaleniu planu spłaty?

Postępowanie upadłościowe to długi i skomplikowany proces, który w przypadku osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej często kończy się ustaleniem planu spłaty wierzycieli. Dla wielu upadłych to moment przełomowy – kończy się etap egzekucji komorniczych, nadzoru syndyka i ograniczeń w zakresie zarządu majątkiem. Warto jednak wiedzieć, że zanim pojawi się upragniona wolność finansowa, należy spełnić kilka istotnych warunków.

Kto składa projekt planu spłaty?

Po przeprowadzeniu likwidacji majątku upadłego oraz ustaleniu wynagrodzenia syndyka, kolejnym etapem postępowania jest złożenie przez syndyka do sądu projektu planu spłaty wierzycieli. Dokument ten określa m.in.:

• wysokość miesięcznych rat, jakie upadły ma obowiązek spłacać,

• okres trwania planu spłaty (do 36 miesięcy w przypadku ustalenia że do niewypłacalności doszło z przyczyn niezależnych od upadłego, a w przypadku rażącego niedbalstwa – nawet 84 miesiące),

• listę wierzycieli uprawnionych do otrzymywania spłat,

• proporcje podziału rat między wierzycieli.

Wraz z projektem planu spłaty syndyk załącza również sprawozdanie dotyczące sytuacji majątkowej i osobistej upadłego, które sąd bierze pod uwagę przy ustalaniu wykonalności zobowiązań.

Prawo do wypowiedzenia się – upadły i wierzyciele

Projekt planu spłaty nie jest wiążący z chwilą złożenia. Zgodnie z przepisami ustawy Prawo upadłościowe, zarówno upadły, jak i każdy wierzyciel, mają prawo:

• złożyć swoje stanowisko w sprawie projektu,

• odnieść się do przedstawionych w nim propozycji spłaty,

• zawnioskować o przeprowadzenie rozprawy.

Jeżeli jakakolwiek ze stron postępowania – nawet jeden wierzyciel – zażąda rozprawy, sąd ma obowiązek ją wyznaczyć. W przeciwnym wypadku sąd może, ale nie musi, przeprowadzić rozprawę. W praktyce bardzo często sądy korzystają z możliwości rozpatrzenia sprawy na posiedzeniu niejawnym, szczególnie gdy projekt nie budzi kontrowersji lub został wcześniej uzgodniony między stronami.

Ustalenie planu spłaty a zakończenie postępowania

To, co istotne i często mylone – postępowanie upadłościowe kończy się z chwilą wydania przez sąd postanowienia o ustaleniu planu spłaty, a nie dopiero po jego wykonaniu. Co więcej, przepisy wyraźnie wskazują, że postępowanie kończy się w momencie wydania postanowienia, niezależnie od jego uprawomocnienia. Informacja o tym fakcie zostaje ujawniona w Krajowym Rejestrze Zadłużonych (KRZ), gdzie również publikowane są obwieszczenia sądowe.

To oznacza, że od tego momentu:

• upadły odzyskuje pełnię władzy nad swoim majątkiem,

• wygasają zajęcia wynagrodzenia czy emerytury,

• upadły może swobodnie dysponować swoim dochodem i założyć rachunek bankowy,

• możliwe jest także rozpoczęcie działalności gospodarczej.

Praktyczne trudności – banki i rejestry

Mimo że formalnie postępowanie kończy się już z chwilą wydania postanowienia, w praktyce wiele instytucji, zwłaszcza banki, uzależniają założenie rachunku bankowego lub „odmrożenie” środków od uzyskania informacji o prawomocności postanowienia. Z tego względu część upadłych zmuszona jest czekać jeszcze kilka tygodni lub miesięcy na formalne zakończenie sprawy w KRZ, co może być źródłem frustracji i nieporozumień.

Warto jednak wiedzieć, że sądowe postanowienie z chwilą jego wydania kończy postępowanie upadłościowe, nawet jeżeli nie zostało jeszcze obwieszczone jako prawomocne. Upadły może zatem domagać się respektowania swoich praw i obowiązków wynikających z planu spłaty.

Obowiązki upadłego po zakończeniu postępowania

Choć z formalnego punktu widzenia postępowanie upadłościowe zostaje zakończone, to upadły nadal ma pewne obowiązki wynikające z przepisów:

• musi terminowo realizować ustalony plan spłaty wierzycieli – co miesiąc uiszczać raty zgodnie z harmonogramem,

• jest zobowiązany do informowania sądu o istotnych zmianach w swojej sytuacji majątkowej lub osobistej (np. utrata pracy, choroba, nowy majątek),

• co roku składa sprawozdania z realizacji planu spłaty.

Syndyk, który nadzorował postępowanie, poucza upadłego o jego obowiązkach po zakończeniu sprawy. Niewywiązywanie się z tych obowiązków może skutkować uchyleniem planu spłaty i powrotem długów w pełnej wysokości.

Co jeszcze warto wiedzieć?

• W okresie realizacji planu spłaty upadły ma pełną kontrolę nad swoim majątkiem – nie ma syndyka, nie ma zajęć komorniczych, nie ma ograniczeń w prowadzeniu działalności.

• Wierzyciele z tytułu wierzytelności powstałych przed ogłoszeniem upadłości co do zasady nie mogą wszczynać nowych egzekucji – obowiązuje ich plan spłaty.

• Po wykonaniu planu spłaty dochodzi do umorzenia zobowiązań upadłego, które nie zostały spłacone.

Podsumowanie

Czy po planie spłaty kończy się postępowanie upadłościowe? – Tak, postępowanie kończy się z chwilą wydania przez sąd postanowienia o ustaleniu planu spłaty, niezależnie od jego uprawomocnienia.

Co po ustaleniu planu spłaty? – Upadły odzyskuje pełnię praw do swojego majątku i dochodów, jednak musi realizować obowiązki wynikające z planu spłaty. To nowy etap – wymagający odpowiedzialności, ale pozbawiony wielu wcześniejszych ograniczeń.